خوب برای تقویت یا تغییر نیروی تولیدی در یک موتور درونسوز ایجاد تغییرات در هریک یا تمامی عوامل تاثیرگذار در مورد هر یک از راندمانهای سهگانه مستقیماً باعث تغییر راندمان کلی موتور و تغییر در نیرو و گشتاور خروجی از موتور یا تغییر در میزان مصرف ویژه سوخت در آن موتور خواهد شد. معمولترین راهها جهت افزایش نیروی تولیدی موتور افزایش راندمان حجمی موتور میباشد. به کمک افزایش راندمان حجمی بسته به تکنیک مورد استفاده میتوان از 5درصد تا بیش از100درصد موتور یک خودرو را تقویت کرد و یا مشخصههای توان و گشتاور موتور را در دورهای متفاوت تغییر داده و اصلاح کرد. پیش از شروع این مبحث نکاتی به نظر میرسد که با رعایت آنها میتوان خودرو و موتور آن را به شرایط کاری استاندارد نزدیک کرد و در بسیاری از موارد رسیدن به حالتهای استاندارد توانایی حل مشکل را داشته و احتمالاً باعث انصراف شما از ایجاد تغییرات در موتور و افزایش توان آن میگردد. فرض میکنیم شما یک خودروی انژکتوری با نسبت تراکم بالاتر از 9 به یک (نظیر اکثر خودروهای انژکتوری کشور) در اختیار دارید. خوب به صورت استاندارد برای به دستآوردن حداکثر توان تولیدی این موتور شما حتماً باید از بنزین سوپر با شاخص اکتان 96 به بالا استفاده کنید. چرا؟ چون در صورت استفاده از بنزین معمولی با اکتان 90 یا 87 موتور شما در زمان کارکرد در حالت تمام گاز دچار پدیده ضربه زدن Knock در سیلندر میشود (به دلیل اینکه بنزین معمولی در دما و فشار کمتری به حالت خودسوزی دچار میشود) خوب حالا قبل از جرقهزدن شمع مخلوط سوخت و هوا محترق شده و این هم باعث افت توان موتور و هم ضربههای قوی در محدوده سر سیلندر میشود. اگر خودرو مجهز به سنسور ضربه باشد (اکثر خودروهای انژکتوری این سنسور را دارند) دستگاه کنترل موتور شما جهت جلوگیری از ضربه زدن شروع به کاهش مقدار سوخت در مخلوط سوخت و هوا میکند تا جایی که مخلوط خاصیت ضربه زدن خود را از دست بدهد. این به معنای کارکرد موتور با مخلوط رقیق سوخت و در نتیجه افت توان موتور میباشد. در این شرایط استنباط شما این است که موتور خودرو ضعیف است .پس از چک کردن تمامی قسمتها و اطمینان از اینکه همه چیز استاندارد و سالم است به این نتیجه میرسید که این موتور به صورت کلی توان پایینی دارد. نکته جالب اینجاست که در این حالت با اینکه مخلوط رقیقتر سوخت پاشیده شده ولی به سبب کمتر شدن راندمان ترمودینامیکی مصرف کلی سوخت بیشتر میشود. به صورت کلی قانون در مورد خودروهای انژکتوری این است که این خودروها بسیاری از نواقص موجود در سوخت، فشار هوا یا مسائل دیگر مربوط به کارکرد موتور را (که ارتباطی به طراحی موتور ندارد) به صورت خودکار و تا حد زیادی اصلاح میکنند و موتور را برای کارکرد در شرایط جدید آماده میکنند در بسیاری از موارد این اصلاحات موجب اشتباه مصرفکننده موتور در مورد توان تولیدی موتور میشود. کثیف بودن فیلتر هوا، کثیف یا معیوببودن شمع و وایر شمع، درزهای کوچک در مانیفولد ورودی و یا لولههای متصل به آن (در بسیاری از موارد خرابی بوستر ترمز و کشیدن هوای بیمورد از این قسمت موجب شده که عملکرد موتور مختل شود و موتور به واسطه کشیدن هوای بیمورد به درون بسیار ضعیف کار کند ولی موقع بررسی شما با این استنباط که کلیه موارد موثر بر سوخترسانی و احتراق در موتور سالم هستند به این نتیجه میرسید که موتور ضعیف است!) با این توضیحات مختصر به دنبال مبحث اصلی یعنی تقویت موتوری که از نظر کارکرد و مسائل جنبی در شرایط نرمال و استاندارد قرار دارد میرویم. قانون کلی در مورد یک موتور درونسوز (از هر نوع) این است که انجام تغییرات کوچک در سیستم سوخترسانی و جرقه موجب ایجاد تغییرات بسیار بزرگ در عملکرد و مصرف سوخت خودرو میشود. شایان ذکر است که ایجاد این تغیرات به صورت اصولی و استاندارد نیاز به دانش پایه در زمینه شناخت خودرو و مسائل مربوط به آن داشته و انجام این تغییرات بدون دانش کامل در بسیاری موارد نتیجه معکوس نظیر کاهش نیروی تولیدی موتور و افزایش مصرف سوخت را به دنبال خواهد داشت... پس دقت کنید!
قسمت اول تنفس بهتر
پیشتر گفتیم که معمولترین و اولین کار جهت افزایش قدرت موتور یک خودرو تغییر در راندمان حجمی آن موتور میباشد. اولین قدم در این راه تعویض سیستم هواکش به همراه هواکشهایی با مقاومت کمتر (یا بعضاً انواع دوش روغنی) است. انجام این تغییر در سیستم مکش موتور موجب بهبود حدودی راندمان حجمی موتور میشود و با هزینه ناچیزی قابل اجرا است. همچنین جهت انجام این کار شما نیاز به انجام تغییرات اصولی در موتور خودرو و خارج کردن قطعات آن از حالت استاندارد ندارید. در مورد موتورهای کاربراتوری قدم بعدی پس از تغییر در سیستم هواکش تغییر کابراتور با گونههای بزرگتر با توان عبور حجم بیشتر هوا یا استفاده از گونههای دو دهانه و همچنین استفاد از تعداد بیشتر کابراتور میباشد. کلیه این موارد در یک موتور کاربراتوری موجب بهبود تنفس موتور و در نتیجه راندمان حجمی بیشتر موتور میشود. تغییر کاربراتور و افزایش تعداد کاربراتور هزینه بیشتری نسبت به راه قبلی داشته و ضمناً به صرف تغییر تنها در سیستم کاربراتور نتیجه چندان محسوسی در نیروی تولیدی موتور به دست نخواهید آورد و این کار باید به صورت ترکیبی با سایر راههای افزایش راندمان حجمی موتور صورت بگیرد تا نتیجه مطلوب حاصل شود. در هر صورت تعویض کابراتور موجب ایجاد تغییرات اصولی در موتور خودرو و خارج شدن شکل و فرم اصلی موتور از حالت استاندارد میشود. در خودروهای انژکتوری به سبب عدم وجود مانعی مثل کاربراتور بر سر راه تغذیه موتور مسلماً افت راندمان حجمی کمتر است. مورد بعدی در راه افزایش راندمان حجمی موتور استفاده از سیستم مانیفولد ورودی یا خروجی تغییر یافته (یا استفاده توام از هر دوی اینها میباشد) وقتی شما از مانیفولد تغییر یافتهای که به صورت تخصصی جهت عبور حجم یا سرعت عبور گاز بیشتری ساخته شده استفاده میکنید در حقیقت به موتور توانایی مکش بیشتر و سریعتر هوا و تخلیه سریعتر و کاملتر گازهای حاصل از احتراق را میدهید که این مورد خود باعث بهبود چشمگیر راندمان حجمی موتور میشود. استفاده از این مانیفولدها در ابتدای امر هزینه نسبتاً بالایی در بر دارد (به خصوص اگر مانیفولد از نوعی باشد که داخل آن پولیش شده) و همچنین موجب تغییر کلی در سیستم تنفسی و اگزوز خودرو میشود ولی تاثیرات چشمگیرتری هم به همراه داشته و در بسیاری موارد موجب کاهش مصرف سوخت نیز میشود. این مورد به خصوص در شرایطی که موتور با بار کامل و سرعت زیاد کار میکند بیشتر مشاهده میشود. محدودیتها در این طرح بیشتر مربوط به فضای مورد نیاز در موتور میباشد که در بسیاری موارد انجام این تغییرات را محدود به ابعاد خاصی میکند.
همچنین تغییر در ابعاد و نوع پوشش داخلی سیستم اگزوز به صورت استفاده توام با تغییر در مانیفولدها موجب افزایش بیشتر و بهتر نیروی تولیدی و همچنین تغییرات کلی در صدای خروجی از موتور میشود که محدودیت جدیدی در زمینه صدای خروجی از اگزوز ایجاد میشود که موجب محدود شدن بهبود راندمان اگزوز به محدودهای تعریف شده از حداکثر میزان صدای خروجی از موتور میشود. جهت رفع این نقیصه میتوان از اگزوزهای تکی برای هر سیلندر (یا استفاده از یک اگزوز برای دو سیلندر) استفاده کرد که موجب بهبود تخلیه موتور و همچنین عدم افزایش بیش از حد صدای خروجی از اگزوز میشود. موارد بعدی در زمینه تقویت راندمان حجمی موتور (نظیر استفاده از سوپرشارژ یا استفاده از مانیفولدهای چند حالته یا استفاده از سیستمهای چند سوپاپه و ...) مواردی تخصصی، نسبتاً پرهزینه و همچنین با نیاز به ایجاد تغییرات اساسی در موتور (چه از نظر قطعات جانبی و چه از نظر تنشهای وارده بر موتور) میباشند که انجام آنها توسط اشخاص یا کارگاههای کوچک معمولاً عملی نیست و به همین دلیل در این جا بررسی نمیشود.تصاویردر ادامه مطلب